Zendamateur
- Details
- Geschreven door: André Berends
- Hits: 1517
Portabel radio actief....?
Okee, titel klinkt ernstiger dan het werkelijk is. Radio actief moet je nu niet zien als straling van kernafval of kerncentrales enz.
Wat hier bedoeld wordt is actief zenden en ontvangen met radio apparatuur, maar dan gevoed door accu's en/of zonnepanelen.
Ergens in 2021 kreeg ik een Yaesu FT-818nd te pakken waarmee het mogelijk is om portabel op onder ander de korte golf te kunnen zenden. Met deze tranceiver (zend-onvanger) kan ik op alle amateurbanden zenden vanaf 160meter tot en met 70cm.
Dit prikkelde mijn zelfbouw fantasieën om een veld-dag kit te maken, om zo ook op eventuele vakantie adressen iets met deze hobby te kunnen doen.
Om dit te bereiken moest ik nadenken over hoe ik zo lang mogelijk energie uit een accu of accu-pack kan halen, overdag opladen met zonnepaneeltjes is hierbij een mogelijkheid.
Zo heb ik bedacht dat 2 accu's van 12Volt en 7Ah samen voldoende energie leveren kunnen om met de FT-818nd ongeveer 4.5 uur draaiende te kunnen houden. De interne accu van deze tranceiver is een 9,6V/1900mAh, dus dan kan een uurtje extra er nog uit worden geperst als de zonnepaneeltjes de 12V accu's niet kunnen bijladen.
In theorie zou ik het dus 5 à 5,5 uur moeten kunnen uitzingen voordat alle accu's leeg zijn. De praktijk zal wellicht langer zijn omdat je niet continue aan het zenden bent maar ook moet luisteren naar respons, die 5 uur gok is gebaseerd op continue zenden, waarbij de tranceiver ongeveer 2,5 Ampère trekt volgens de manual.
Als ik bij elkaar een uur of 4 QRV ('radio actief' dus) kan zijn is het mooi genoeg.
Foto hierboven laat het voorlopige resultaat van het knutsel werk zien. Ik heb in de foto zelf een en ander bij gezet om aan te wijzen wat nu wat is. Een oplettende lezer ziet linksboven een foutje: de accu's zijn 2 stuks van 12Volt en 7Ah, het getal 7 is weg gevallen.
Verder op de foto: De Yaesu FT-818nd met een LDG Z817 auto tuner, een Yaesu FT1XDE VHF/UHF FM porto, geschikt voor APRS en Systemfusion/WiresX/C4FM.
Het voltmetertje laat de klemspanning van de accu's zien. Deze staan parallel aan elkaar dus delen ze het te leveren vermogen.
Daar onder is een 16x2 LCD schermpje gemonteerd. Deze laat de actuele datum en tijd in UTC zien. Deze informatie haalt een Arduino Nano controller uit een GPS module van U-Blox. Sketches zijn er voldoende te vinden op het internet.
Niet te zien op de foto zijn de 2 zonnepaneeltjes die de accu's moeten bijladen, ze zijn op de deksel van het koffertje gemonteerd. Deze paneeltjes leveren in theorie 18Volt bij maximaal 560mA, uitgaande van optimale zonlicht inval. Ook deze2 staan parallel aan elkaar, dus mag ik de stroom bij elkaar optellen: iets meer dan 1 ampère bij 18Volt.
Eenvoudig rekensommetje is dat de zonnepaneeltjes 1Ah kunnen leveren, en de tranceiver er 2.5Ah vraagt (bij 100% zenden) dus kan ik de maximale tijd van de eerder genoemde 5 uur theoretisch bijna verdubbelen overdag. Maar goed, de theorie en praktijk liggen vaak ver uit elkaar en alleen een veld-test zal dit uitwijzen.
Even terug naar het GPS-klokje. Deze heeft op dit moment (8 aug. 2022) nog wat issues, na verloop van tijd laat het display bagger zien en geen GPS/UTC tijd en datum. Hier is nog ruimte voor verbetering en uitbreiding.
Uitbreiding? Ja! Ik wil aan het begin van iedere minuut (bij '00' seconden dus) dat het display een paar seconden, 5 of 10 seconden, de maidenhad locator laat zien van waar je je op dat moment bevind. Het display vervangen voor een 20x4 variant is hier ook een optie.
Verder denk ik aan USB communicatie naar een laptop of Raspberry voor tijd-synchronisatie op plekken waar in het veld geen internet beschikbaar is. Een goede accurate tijd is belangrijk bij digitale modes als FT8, WSPR en dergelijke.
Om de digitale modes te kunnen bedrijven heb je wel een computer of Raspberry Pi nodig. Voordeel van een Raspberry is dat deze erg klein (iets groter dan je bankpas) zijn en ook veel energie zuiniger dan een computer/laptop. Ik wil eerst experimenteren met mijn laptop om te kijken wat er mee te doen is in het veld. Later zal een raspberry zeker een optie zijn.
Waarom nog een papieren boek er bij?? Er is kans dat ik geen internet o.i.d. heb om mijn verbindingen te noteren, dan is een papieren logboek de oplossing om dit alsnog bij te houden. Pen an papier werkt altijd, ook zonder elektriciteit.
Afgelopen week heb ik een eerste veld-test gedaan bij de Kibbelkoele en dat viel me in het geheel niet tegen. Ik hoorde op 14.212MHz (20mtr) een Japans zendamateur JH1GEX zo hard alsof hij naast me zat. Helaas is het mij niet gelukt een QSO met hem te maken. Zie onderstaand youtube filmpje hoe dat er aan toe ging:
Deze test samen gevat mag ik niet klagen over de resultaten. Helaas was mijn zendvermogen (maximaal 6 watt) te weinig om tussen de andere zendamateurs door te komen. Ik heb 's avonds Yutaka (zo heet die meneer) nog een mailtje gestuurd met het filmpje er in.
Zijn reactie was aller aardigst:
Hi Andre,
Thank you for your email.
Yes, the band condition was beautiful this morning, many EU people
came into JA with S9++ signal.
It's my regret not to find your signal.
I like to work QRP people very much, hope to work you.
All the best, stay safe.
Yutaka/JH1GEX
Erg leuk dit, en ik hoop nog eens succes te hebben zo.
Vervolg: Portabel radio actief....? (deel 2)
- Details
- Geschreven door: André Berends
- Hits: 1523
De tijd....
Als je je veel bezig houd met Meteor Scatter & EME, maar ook met FT8, FT4 en andere zwakke signalen technieken dan is het van belang dat de klok van je computer goed op tijd staat. Dan heb ik het niet over 'ongeveer nauwkeurig op 1 minuut', maar op de seconde nauwkeurig!
Hiervoor zijn verschillende programma's te vinden, waaronder Dimention 4. Dit proggie synchroniseerd je PC klok met een atoomklok via het NTP protocol met een tijd-server op het internet.
Helaas wordt Dimention 4 niet meer verder ontwikkeld en is aanbeland bij versie 5.3. Gevolg is dat dit programmatje niet meer goed voldoet onder Windows 10.
In het verleden heb ik het wel gebruikt in Windows XP waar het perfect onder draaide.
Nu kun je beweren dat Windows 10 een prima tijdsynchronisatie kent, maar hiervoor is altijd wel een internet verbinding vereist. Ook nu kun je kiezen voor een alternatief: synchronisatie met een GPS signaal.
Om dit te bereiken heb je uiteraard nodig een GPS module die je rechtstreeks op je computer kunt aansluiten. Tegenwoordig zijn hierin legio mogelijkheden op het web te vinden.
Ik heb zelf iets in elkaar geknutseld:
Van links naar rechts:
Een USB-naar-RS232 adapter (prolific) en een aparte 12Volt voeding.
De 7805 spanningsstabilisator, samen met ontstoor-condensatoren en afvlak elco's
Een MAX232 level converter (om van 3.3Volt TTL naar RS232 niveau te komen voor de USB-naar-RS232 adapter)
En helemaal rechts: een GPS ontvangertje van U-Blox (blauw printje met een patch antennetje, ik weet zo even niet meer welke chip er onder zit.)
Voor de knutselaars onder ons: schema's hiervan zijn er zat op het web te vinden. Ga ik hier niet posten.
Als dit eenmaal werkt kun je met verschillende programma's controleren of alle GPS data probleemloos in je PC aankomen. Een eenvoudige serieel-terminal als Putty voldoet. (COM-poort kiezen, 9600,8,n,1)
Vervolgens moet je PC wel weten wat het met die GPS riedel moet doen.
Ook hiervoor zijn er meerdere oplossingen. Ik ben nu aan het testen met een programma NMEATime Panel van VisualGPS Dit is geen gratis software, maar je mag het 30 dagen gratis testen.
Voor iets minder dan $21,- , net geen €20,-, kun je een serienummer kopen. Dit heb ik op het moment van schrijven, op 29 mei 2022, nog niet gedaan.
Uiteraard kun je ook kiezen dit voor je hele computer netwerk in te stellen met een Raspberry Pi (of mogelijk met een Arduino met een ethernet shield), maar dat is een ander hoofdstuk die ik nog niet bewandeld heb.
- Details
- Geschreven door: André Berends
- Hits: 4913
Single shot live view van mijn mast:
Er zit linksonder in de afbeelding een zwart vlak, dit om de ramen van de buren niet in het beeld te krijgen i.v.m. privacy.
- Details
- Geschreven door: André Berends
- Hits: 23491
Wat is 'Amateur Radio'?
Amateur Radio, ook wel bekend als 'Ham Radio'. Radio-amateurs of zendamateurs zijn mensen die een hobby hebben gemaakt van het uitoefenen van experimenten op het gebied van het uitzenden en ontvangen van radio- en/of televisiesignalen. In Nederland zijn er ongeveer 16.000 mensen die deze hobby (legaal) uitoefenen.
Wereldwijd zijn er radio-amateurs geweest die in rampgebieden de eerste nood-communicatie hebben verzorgd, zo ook hier in Nederland tijdens de watersnoodramp in 1953, en ongetwijfeld in 2005 tijdens de ramp met orkaan Katrina in de VS.
Hoe ben ik er toe gekomen mijn registratie te halen?
Omdat mijn grootvader (PDØNWA, PE1LMS en als laatste PA3FES helaas in 1996 overleden), mijn vader (PDØNZR) en later mijn broer (PDØRFU, PDØRF en nu PA2RU) al een registratie hadden moet ik ergens gedacht hebben 'wat zij kunnen, kan ik ook'. Dus mij aangemeld voor het examen in toen nog Nieuwegein. Dit speelde begin jaren '90. Ik kreeg na het behalen van het examen en aanvragen de roepletters PDØRJH toegewezen. Na enkele nieuwe pogingen heb ik in 1992 mijn huidige roepletters PE1PQX gekregen. Intussen kun je nu zelf je call kiezen, maar ik heb nooit die behoefte hiervoor gehad.
Je ziet misschien dat rare tekentje 'Ø', een 'nul' met een streep er door. Dit is om de 0 (nul) duidelijker te onderscheiden van de letter 'O' (OOØØ00, zie de overeenkomsten en verschillen). Ik probeer consequent te zijn in het noteren van roepletters en de nul als 'Ø' te schrijven om dat onderscheid te blijven maken.
Vormen van uitzendingen
Er zijn verschillende vormen van uitzendingen (modulatie vormen). Het meest bekend zijn FM- en AM-spraak en morse. Morse is tevens ook de oudste methode van uitzenden. Reeds in 1835 heeft Samuel Morse deze code ontwikkeld, en Guglielmo Marconi in 1899 draadloos morse berichten overgeseind. Naast spraak en morse-code maken radio-amateurs onder andere ook gebruik van andere vormen zoals FSK, ATV (amateur TV), Packet Radio en amateur satellieten. Een bijzondere vorm van communicatie is via meteorieten (meteor-scatter) en via de maan (EME, Earth-Moon-Earth of Moonbounce).
Andere radio-amateurs kiezen ervoor om alleen contacten te maken over een zo groot mogelijke afstand (DX), of alles zelf te bouwen in plaats van kopen.
Links staan in het menu een aantal links met informatie over het betreffende onderwerp, er zijn veel meer facetten in deze hobby, dit zijn de onderwerpen wat mij interesseert, en zijn wel technisch van aard.
Iedere radioamateur is herkenbaar aan zijn (unieke) roepletters, mijn roepletters zijn sinds november 1992 'PE1PQX', daarvoor had ik 2 jaar lang 'PD∅RJH'