Vervolg van Es'Hail 2 / QO-100 (deel 2)
Vandaag had ik een vrije dag op één afsraak en één klus na, mooi de tijd dus om met de SatRover aan de slag te gaan.
Eerst alle spullen verzamelen: portable koffer (plus de lader voor de accu's), Yaesu FT818nd, Satrover en de schotel (een 80cm TRIAX voor o.a. Astra) zelf. In plaats van een tegelstatief die je vaker bij satelliet schotels ziet heb ik voor het gemak even mijn mast gebruikt. Die staat er toch en zit geen beweging in (zie foto links). Ook heb ik vanaf dit punt een vrije kijk naar de satelliet.
Op de gok de schotel aan de mast gehangen en eerst handvast gezet. Daarna alle kabeltjes en de SatRover er aan om daarna de Yaesu FT-818nd op een tuintafel te installeren. Gelukkig bied mijn portabele koffer hier prima uitkomst om als voeding te dienen voor alle spullen.
Vervolgens de FT-818nd op de SatRover aansluiten en dubble check dat de microfoon nog niet is aangesloten en dat het zendvermogen niet hoger is dan 1 Watt. Eerst luisteren voordat je gaat zenden! Na nog een grondige check is het zaak om de spanning in te schakelen en de FT-818nd aan op 144.500MHz. Ik hoorde gelijk in CW de reeks "QO-100" voorbij komen dus ik had gelijk beet kwa ontvangst. Hierop de schotel ietsje verder uitgelijnd (op sterkste signaal, eerst op gehoor) en opnieuw vast gezet.
Blijkt dat ik toch iets aan CW kan ontcijferen op gehoor. Pluspuntje voor mezelf.
Bij inschakelen van de SatRover hoorde je wel flinke verloop van het signaal, drift. Dit komt omdat de temperatuur gecontroleerde oscillator nog eerst moet opwarmen. Tijdens deze tijd kun je niets beginnen. Neem minimaal 5 minuten de tijd, aldus de manual.
Tijdens het opwarmen heb de tablet er bij gepakt (die houd het op een accu langer vol dan de laptop) en de chat op https://eshail.batc.org.uk/wb/chat gevonden en daar me aangemeld en eens lezen.
Ook heeft deze site een WebSDR draaien die de QO-100 monitort, https://eshail.batc.org.uk/nb/. Hier zie je een spectrum dat de hele bandbreedte van de transponder laat zien. Zo kun je mooi zien waar de activiteiten zijn en je tranceiver daarop afstemmen.
Je moet er wel rekening mee houden dat als je tranceiver op 144.500MHz staat, je niet op die frequentie luistert maar op 10489.500MHz, dus in de 3cm band! Is wel even omschakelen maar daar ben je ook zo uit.
Bij het zenden ga je van 144.500MHz naar 2400MHz (13cm band dus). Om de juiste frequenties te noteren gebuik je de volgende 'formules':
FRX = FIF + 10345MHz en FTX = FIF + 2255.5MHz
Waarbij:
FRX de ontvangst frequentie in de 3cm band is,
FTX de zendfrequentie in de 13cm band is en
FIF de middenfrequent is die je in jouw tranceiver instelt, bij deze setup is dat in de 2m band.
Na een poosje over de QO-100 transponder geluisterd te hebben en de WebSDR bekeken heb ik een signaal gezien op 10489.820MHz (tranceiver dus op 144.820MHz instellen) waar 2 OM's een QSO begonnen, n.l. Thomas - DH1TS (Duitsland) en Srdjan - YT5SMT (Servië). Ik kon het gesprek tussen deze heren volgen, waarbij de Duitser wel sterker was.
UIteraard netjes wachten tot dit QSO klaar was voordat ik de microfoon ter hand nam. Éën keer roepen en Thomas - DH1TS kwam voor me terug. Dit was dus mijn eerste spraak QSO dat ik via een satelliet heb gemaakt, een 'First' voor mij dus.
Dit ook aan Thomas uitgelegd en de felicitatie kwam binnen. HIerna begon de luchten te betrekken (ook wel te zien op de foto) dus rapjes de boel demonteren en naar binnen brengen. De SatRover is niet waterdicht gebouwd, en aangezien dat niet mijn eigendom is deze als eerste naar binnen gebracht.
Wat ik nog wil doen is de LNA kop verder 'afregelen', door deze om zijn lengte as te draaien. Ook wel "skew" genoemd heb ik begrepen. Het kan dus zijn dat vandaag deze niet opitmaal uitgelijnd was en daardoor de signalen minder sterk door mijn FT-818nd ontvangen kon worden. Maar dit is gewoon exerimenteren en testen of daar nog verbetering mogelijk is.
Met het zenden kan eigenlijk weinig verkeerd gaan, omdat daar een HELIX antenne van 5,5 wikkelingen gebruikt wordt. Dit produceert een circulair signaal en daarbij kent de antenne geen 'horizontaal' of 'verticaal'.
Je zou nog kunnen bekijken of de 13cm helix wel op de meest ideale plek staat ten opzichte van de schotel zelf, maar dat gaat mij voor dit projectje te ver om uit te zoeken en laat ik voor wat het nu is.
Samen gevat waren mijn eerste stappen op satellietverkeer zonder ernstige hindernissen, eigenlijk bijna 'plug&play'. En daar is SatRover voor bedoeld, met eenvoudige middelen op QO-100 QRV kunnen zijn.
Later verder experimenteren, maar dan moet het wel wat aangenamer zijn dan vandaag, het was nog geen 5ºC buiten en ik kreeg op den duur last van 'kauwe klauwe' en met het fenomeen van Raynaud in één van je vingers is dat niet fijn.
Hieronder nog een filmpje van het ontvangen van het baken op 10489.500MHz (let op de frequentie in het display, die zegt 144.500MHz):