Details

Geschreven door: André Berends

Gepubliceerd: 19 februari 2025

Hits: 345

Je ziet het vast wel eens, een wereld kaart met daarop prikkertjes van plekken/landen waar je op vakantie bent geweest.
De kaarten die ik hieronder neer gezet heb kun je daarmee vergelijken, alleen zijn de pennetjes die er op staan plekken waarmee ik een radio-contact heb gehad.
Je ziet die pennetjes in 2 kleuren; rood en groen.
De rode pennetjes zijn gemaakte verbindingen die (nog) niet electronisch of per papieren QSL kaart zijn bevestigd. De groenen zijn dus wel bevestigd.
Hoe houd ik dit up-to-date?? Eigenlijk best eenvoudig: zodra ik een verbinding toevoeg in mijn online-logboek zal deze ook vanzelf in het juiste kaartje worden bijgetekend. Handig, nietwaar?
(Dit is weer zo'n fraaie mogelijkheid van het pakket Wavelog)

(NB.: er stonden ook kaarten op van QSO's uit Duitsland en Oostenrijk, maar op een één of andere manier levert die voor Oostenrijk een Error 500 op, dus tijdelijk deze 2 maar verwijderd)

Laatste 50 verbindingen gemaakt vanuit thuis:

Details

Geschreven door: André Berends

Gepubliceerd: 30 november 2024

Hits: 357

Sinds 15 november heb ik en Yaesu FT-891 tranceiver in bezit. Deze heb ik uit een nalatenschap van David, PA0WMM tegen een schappelijke prijs kunnen overnemen.
Deze tranceiver bestrijkt de banden van 160m - 10m en 6m, dus alle HF banden vanag 1.8MHz tot en met 28MHz plus 50Mhz.
Het fijne van deze set is dat hij ook met CAT control software aangestuurd kan worden. Enige nadeel is dat je wel eerst voor de drivers even de site van Yaesu moet bezoeken om onder het knopje "Files" de drivers voor de SCU-17 en de tranceiver zelf moet downloaden. (Ik heb zo ook in 'downloads' gezet, scheelt zoekwerk.
Het vervelende van de drivers die Windows zelf heeft is dat die niet met deze spullen werkt. Op een één of andere manier is die driver gewoon te oud ofzo. Dus eerst de drivers updaten voordat je de FT-891 aansluit!

Nadat dit klaar is kun je de FT-891 ansluiten met een gewone USB-A naar USB-B kabel, dit is een USB kabel met zo'n 4-kante stekkertje aan apparaat zijde. Die zijn er al een lange tijd.
Als het allemaal goed is zie je in apparaatbeheer (Windows toets - X, en dan 'apparaatbeheer)  van je Windows computer dat er 2 com-poorten bij gekomen zijn, n.l. "Silicon Labs Dual CP2105 UART Bridge: Enhanced COM Port (COMx)" en "Silicon Labs Dual CP2105 UART Bridge: Standard COM Port (COMx)" De 'x' geeft aan welke COM-nummer deze poorten hebben gekregen.
Het zelfde verhaaltje geld ook voor de SCU-17, die levert 2 identieke poortjes op als de FT-891. Een tip die ik mee geven wil is eerst de FT-891 aansluiten en daarvan de COM-port nummers noteren.
Daarna alleen de SCU-17 en schrijf die COM-poort nummers ook op. Als het goed is heb je dan 4 verschillende nummers.
Voor de FT-891 moet je wel nog even één instelling aapakken, n.l. de instellingen van de "Enhanced" COM-poort van de FT-891. (dus in Apparaatbeheer 2x met links klikken op die betreffende poort)
Op tab-blad Poortinstellingen moet je de regel 'stopbits' op 2 zetten, anders doet je FT-891 niet veel met de CAT-opdrachten uit de PC. In IT jargon is het '9600,8,n,2' 9600 bits per seconde, 8 data bits, geen pariteit contrôlebit en 2 stopbits. Zie plaatje hier onder:.
Als je dit klaar hebt, kun je de software die je gebruikten wilt ook als zodanig instellen. Ik snap alleen niet waarom Yaesu hier er voor gekozen heeft 2 stopbits te eisen en niet 1 wat bij de meeste seriele hardware gerbuikelijk lijkt te zijn.
Mogelijk dat dit ook voor andere Yaesu tranceivers geld, zoals de FT-991(a).

Voor FT8 werk gebruik ik het pakket MSHW, ik vind dit pakket prettiger werken als WSJT-X. Maar dit is een persoonlijke voorkeur.

Wat mij al een tijdje opviel was dat als ik met de FT-891 op 6m (50.313MHz) in FT8 wat probeerde te doen  is dat ik de frequentie op een één of andere manier niet leek te kloppen.
Na het bekijken van een youtube filmpje (deze dus, van Thomas - ND3N) zag ik dat ik enkele andere instellingen nog moest aanpassen.
Hieronder heb ik een tabel neer gezet met instellingen die volgens Thomas - ND3N nodig zijn om met bijvoorbeeld FT8 uit te kunnen komen.
Ik had menu optie 08-01 op 'PSK' staan, maar met 'OTHERS' kun je het ontvangst iets opschuiven met 'display' en 'shift' (Opties 08-03 en 08-04) zodat je alles weer op de juiste plek hebt staan. Ook is belangrijk dat optie 08-12 op USB staat, FT8 (en FT4) gebeurt atlijd in USB, ook op 80m en 40m!

Nu kun je bedenken dat de CAT snelheid (menu optie 05-06; hier 9600 bps) niet echt van invloed is maar veel sneller is ook echt niet nodig. Je hoeft immers geen fotoalbum of complete symfonie van Beethoven te versturen via die connectie. Je verstuurd korte opdrachtjes zoals 'stel frequentie in op 50.313 MHz', of 'zet zender uit'.

Deze instellingen zullen vast niet de beste zijn, maar voor mij werkt het prima. Je kunt deze als leidraad gebruiken voor jezelf.

Voor de liefhebber heb ik nog een PDF gemaakt met daarin alle menu opties die de FT-891 heeft.
Deze vind je hier. Tip: print het uit en houd deze binnen handbereik.
De gele regels heb ik t.o.v. de 'default' instellingen aangepast.

Details

Geschreven door: André Berends

Gepubliceerd: 09 oktober 2024

Hits: 828

Eigenlijk is dit verhaal een zijstraat van APRS via het ISS, zaken als het uitrichten van een antenne en weten wanneer het ISS overvliegt zijn exact het zelfde.
Enige verschil is hier dat je alleen ontvangt en geen signaal verstuurd naar het ISS.

Om het signaal vanaf het ISS te kunnen ontvangen is een zichtverbinding te hebben. Hierbij 'zien' beiden stations (ISS en jouw radio) elkaar zonder dat er iets tussen zit zoals gebouwen, een dicht bos en zo meer.
Je kunt ook met een simpelel portofoon iets ontvangen, maar ook met een grotere mobiel of basis set op de  juiste frequentie (145.800MHz).
Met een antenne kun je ook veel doen. Een eenvoudige rondstraler kan prima voldoen, echter omdat deze niet zozeer 'omhoog' kijkt maar rondom richting de horizon mis je het signaal dat meer van hoger aan de hemel komt. Dan mis je mogelijk toch een deel van die uitzending.
Dan komt een arrow-antenne mooi van pas. Dit is in mijn geval een 3 element yagi voor 2m en een 7 element yagi op 70cm die 90° ten opzichte van elkaar gemonteerd zijn op één drager. In het hierboven genoemde artikel heb ik hem in de hand. Andere opties zijn QFH antennes en Turnstile antenne of een grotere yagi systeem met een elevatie rotor zodat de antenne omhoog ge-eleverd kan worden. Nadeel van dat laatste: duur en redelijk complex.

Nu je het ontvangen voorelkaar hebt, gaan we proberen mee te 'lezen':
Het 'schrijven' van zo'n SSTV plaatje kun je ook weer op verschillende manieren doen. De meest eenvoudige manier is om de app 'Robot36' in je Android apparaat (smartphone/tablet) te installeren. Deze app maakt geruik van het microfoontje in je apparaat om de geluiden om te zetten in een plaatje op het scherm. Dus hier simpel je telefoon/tablet naast je radio te leggen en dan even mondje dicht. Niet vergeten de volume van je radio omhoog te zetten...
Mooiere manier is dat je de radio via een interface aan je laptop aansluit. Ikzelf gebruik dan een Yaesu FT818nd met een SCU-17 interface. Op de foto hier rechts-boven heb ik de spullen ook zo aangesloten. Voordeel hiervan is dat je eventuele toeschouwers ook een en ander kunt uitleggen waar je mee bezig bent.
Ook hier is het een kunst of uitdaging de antenne optimaal richting het ISS te laten wijzen. Per toeval leerde ik vandaag dat de android app "ISS Detector" hier een erg handig hulpje bij kan zijn. (Uitleg volgt mogelijk nog).
Terug naar het ontvangen en meeschrijven: Met programma's als MMSSTV en RX SSTV kun je dan de fluittoontjes die je hoort om zetten naar een plaatje dat dan vanaf het ISS uitgezonden wordt. SSTV mode is PD120, dit is een protocol die bepaald hoe snel de gehele afbeelding verzonden word (PD120 = 'fast 640 x 496' mode in 120 seconden), welke toonhoogte welke kleur is en zo voorts. Als alles goed aangesloten en ingesteld is, komt er vanzelf een plaatje inbeeld. Veel plezier er mee!!

HIeronder staan enkelen die ik zelf heb ontvangen op onder andere deze manier.

2024

2019

2015

Details

Geschreven door: André Berends

Gepubliceerd: 25 augustus 2024

Hits: 949

Ik ben best geinteresserd ben in enkele digitale modes waaronder Packet-Radio. In het verleden heb ik met een Baycom modempje hele leuke dingen gedaan op 2m.
(ZIe ook op Packet Radio waar ik het één en ander vertel)

Nu kun je met een klein computertje, n.l. een Raspberry en een SDR-Stick (software radio ontvanger) ook een APRS I-Gate bouwen. Een 'I-Gate' is hier in dit verhaal niets anders dan een doorgeefluik vanaf het radio pad (144.800MHz) naar het internet en die gegevens worden dan op aprs.fi gezet.
In het verleden heb ik hiermee ook wel eens gerommeld met een ouder Raspbery Pi 3b+ met als basis deze pagina. Echter aangezien de image die je daar kunt vinden niet meer bijgehouden wordt en de laatste update stamt uit April 2018 wordt het tijd om zelf te kijken of ik een nieuwe actuelere versie kan maken.
Nu wel even een disclaimer: ik ben absoluut geen Linux Guru en kan best leuk enkeke scripts intoetsen en uit (laten) voeren. Maar uitgebreid programmeren is voor mij nogal een paar bruggen te ver.
Voor deze nieuwe versie heb ik de volgende pagina als leidraad gebruikt: www.regnatarajan.com, maar heb wel enkele wijzigingen aangebracht.
De desktop-omgeving gebruik ik niet, alle commando's worden direct op het toetsenbord ingetoetst of via een SSH (Putty) verbinding aan de Raspberry opgegeven.

Ik ga er van uit dat je wel enige basis kennis bezit over hoe je een image voor de Rraspberry op een SD kaartje zet of dat je weet hoe je eventueel een USB stick in de Raspberry Pi 4 voor dit doel gebruiken kunt. Hier ga ik niet verder op in!

Begin situatie is dat je een raspberry aangesloten hebt op een monitor en toetsenbord, en deze ook in Console-omgeving (= Command Line Interface) hebt geboot. Na alle stappen is het de bedoeling dat je deze Raspberry ook kunt booten zonder dat je een monitor en toetsenbord hebt aangesloten. Dit heet ook wel 'Head-less'. De codes die in intoetsen moet heb ik in de kleur rood gezet
Nadat je de Raspberry met een verse image geboot hebt moet je eerst je username en password invullen. Standaard is dit 'pi' voor user en 'raspberry' als password.
Eerste stap die je nemen moet is dit aanpassen:

sudo raspi-config

Dan ga je in dit scherm naar '1 System Options' en dan naar 'S3 Password'. Hier vul je een eigen verzonnen wachtwoord in en noteer deze wel goed!
Vervolgens ga je in System Options naar 'S5 Boot / Auto Login' en selecteer daar 'B2 Console Autologin'. Nu start jouw raspberry op in de console omgeving zonder dat je je user en password hoeft in te vullen.
Volgende stap is  om in '6 Advanced Options' naar 'A1 Expand Filesystem' te gaan. Na deze updracht wordt de geheugenkaart optimaal ingezet.
Nu uit 'raspi-config' gaan door enkele malen op 'Esc' te dukken. Zodra je weer in de console aanbeland bent moet je de Raspberry opnieuw booten:

sudo reboot now

Als alles nu goed is kom je na een tijdje terug in de console omgeving waarbij je keurig ingelogd bent en zo verder kunt knutselen.
Nu wordt het wel zaak om in de Raspberry alles verder te updaten:

sudo apt update && sudo apt upgrade -y

Nu wel even het schem in de gaten te houden omdat je nu de vraag kunt krijgen of je het zeker weet (dus dan even op 'Y' van Yes drukken.) Afhankelijk van hoeveel updates en upgrades er nodig zijn kan het eventjes duren. Na dit alles kan het geen kwaad de raspberry te rebooten, dus "sudo reboot now". Het valt je misschien op dat er voor iedere commando 'sudo' staat, hiermee geef je de raspberry de opdracht de commando onder admin privileges uit te voeren.

Goed, de raspberry is opnieuw opgestart met de meeste recente software updates en upgrades.  Nu word het leuk ;)
Om te beginnen heb je Direwolf en Linux SDR drivers nodig. Direwolf is een software geluidskaart die speciaal is ontwikkeld om AX.25 (packet) te kunnen decoderen en coderen. En die driver heb je nodig om een SDR stick te kunnen gebruiken.
TIP: toets de volgende (rode!!) regels één voor één in en kijk/lees wat er op het scherm gezet word:

sudo apt install git
sudo apt install cmake build-essential libusb-1.0-0-dev libasound2-dev libudev-dev -y 
cd /usr/src
sudo git clone https://www.github.com/wb2osz/direwolf
cd direwolf
sudo mkdir build && cd build
sudo cmake -DUNITTEST=1 ..
sudo make -j4
sudo make test
sudo make install 

cd /usr/src
sudo git clone https://git.osmocom.org/rtl-sdr.gitcd rtl-sdr
sudo mkdir build && cd build
sudo cmake ../ -DINSTALL_UDEV_RULES=ON -DDETACH_KERNEL_DRIVER=ON
sudo make
sudo make install
sudo ldconfig
sudo rtl_test

Als alles goed gegaan is zonder foutmeldingen, dan zal de laatse opdracht ('sudo rtl_test') ongeveer het volgende plaatje geven:

Nu gaan we een configuratie bestand aanmaken, genaamd "igate.conf". HIervoor moet je eerste een APRS passcode hebben. Die kun je genereren op de pagina https://apps.magicbug.co.uk/passcode/
Vul hier je HAM-radio callsign zonder SSID in (dus zonder '-10' enz.) en je krijgt dan een 5 cijferig nummer. Schrijf deze op want die heb je zo dadelijk nodig!

sudo nano ~/igate.conf

Dit opent een tekst editor waarin je de volgende (rode!!) tekst zet:

# Set the sound card to null
ADEVICE null null
CHANNEL 0

# Put your callsign here.  It is common to add "-10" to the end.
MYCALL YOURCALLSIGN-10

# Enter your callsign (no "-10" this time) and your passcode.
IGLOGIN YOURCALLSIGN YOURPASSCODE

# If you don't have one, get your passcode at http://apps.magicbug.co.uk/passcode/
IGLOGIN YOURCALLSIGN YOURPASSCODE

# The IGSERVER defaults to North America. 
# If you prefer a different server, use one of these:
#      noam.aprs2.net - North America
#      soam.aprs2.net - South America
#      euro.aprs2.net - Europe and Africa
#      asia.aprs2.net - Asia
#      aunz.aprs2.net - Oceania
IGSERVER noam.aprs2.net

# Set your iGate up to beacon itself every 60 minutes.
# IMPORTANT: Change your latitude/longitude to your own coordinates.
PBEACON sendto=IG delay=0:30 every=60:00 symbol="igate" overlay=R lat=42^37.14N long=071^20.83W comment="Rapsberry Pi + Direwolf + RTL_SDR => APRS I-Gate"

In de regel "MYCALL YOURCALLSIGN-10" moet je 'YOURCALLSIGN' veranderen in je eigen roepletters, de '-10' blijft wel staan!
In de regel "IGLOGIN YOURCALLSIGN YOURPASSCODE" moet ook 'YOURCALLSIGN' veranderen in je eigen roepletters zonder de SSID en 'YOURPASSCODE' in de 5 cijvers die je op de passcode generator pagina gekregen hebt.
De laatste regel bevat de instellingen voor het baken dat naar het internet verzonden wordt. Hier moet je alleen het stukje 'lat=42^37.14N long=071^20.38W aanpassen naar jouw GPS coördinaten. "every=60:00" betekend dat er ieder uur een baken naar het web verstuurd wordt.

Als je alles naar je eigen situatie hebt aangepast druk je op CTRL-X en antwoord (onderaan het scherm) op 'Y'. Hiermee is de configuratie bestand aangemaakt en opgeslagen.

Nu gaan we alles aansluiten, dus de antenne moet aan de SDR-stick worden gekoppeld en de software moet opgestart worden:

rtl_fm -f 144.80M - | direwolf -c ~/igate.conf -r 24000 -D 1 -

 Als alles goed gegaan is moet jeen scherm hebben vergelijkbaar met deze:

De rose/paarse regel bijna onderaan is een baken dat naar het internet gestuurd is, de groene regel is een ontvangen frame verstuurd door een andere APRS zender, in dit geval mijn Yaesu FT1XD portofoon ('PE1PQX-9')
De blauwe regel helemaal onderaan is de 'vertaling' van die ontvangen frame daar direct boven die ook doorgestuurd is naar het internet.

Nu kun je er ook voor kiezen deze I-Gate de frames die het ISS uitzend naar het internet te sturen, daarvoor moet je in de opstartregel de '144.80M' veranderen in '145.825M'. Die regel wordt dan:
rtl_fm -f 145.825M - | direwolf -c ~/igate.conf -r 24000 -D 1 -
Verder veranderd er niets

Nu kun je op aprs.fi controleren of jouw I-Gate ook zijn werk doet. Rechtsboven is een klein zoekvenstertje "Track Callsign" waar je jouw roepletters kunt invullen. Als je achter je roepletters een asterisk (*) invult komen al jouw packet ID's (roepletters + SSID) in beeld, en kun je selecteren welke je volgen wil.

Als laatste kun je er voor kiezen de I-Gate vanzelf te laten opstarten:

sudo nano/home/pi/.bashrc

Als aller laatste regel zet je neer: "rtl_fm -f 144.80M - | direwolf -c ~/igate.conf -r 24000 -D 1 -" (uiteraard zonder de aanhalingtekens)

NB.1: Ik wil er nog een aanpasbare image van maken zodat je sneller de I-Gate up-and-running kunt krijgen, maar gun me daarvoor nog even de tijd AUB.
NB.2: Vergeet niet regelmatig (1x in de maand ofzo) de 2e opdracht van deze pagina te doen: "sudo apt update && sudo apt upgrade -y". Hiermee houd je je raspberry up-to-date. Uiteraard wel even tijdelijk de I-gate script onderbreken.  Een reboot is dan aan te bevelen.

Veel plezier er mee!!